Spelen met Lego

Zo ongeveer drukte Karel Eykman, de schrijver van o.a. de kinderbijbel Woord voor Woord, zich eens uit.
Als je een kind legostenen wilt geven kun je dat bij wijze van spreken op twee manieren doen. Je kunt hem een kant en klaar bouwpakket geven met beschrijving en al erbij om er bijvoorbeeld een garage of een huis van te bouwen. Je kunt hem ook stenen kado doen waarmee hij dan zelf aan de slag moet.

Het is vaak verrassend te zien hoe creatief kinderen zijn om vanuit hun fantasie er iets onverwachts van te bouwen. Nu hoeft dit niet te verbazen, want zo gauw wij immers horen dat ergens maar één oplossing voor is, berooft ons dat van de creativiteit om onze eigen oplossingen te vinden. Het blokkeert.
Ook bijbelverhalen kun je vergelijken met legoblokjes. Legoblokjes die God ons toeschuift om daar iets onverwachts van te bouwen. Spelen met lego. 

Alleen gaat het niet
Een van die legoblokjes is het verhaal uit Markus (1 : 16 - 20) waar Jezus zijn eerste leerlingen om zich heen verzamelt. In dit stukje vallen meteen al twee voor het evangelie nogal belangrijke woorden: 'roepen' en 'volgen'. Mensen worden geroepen en zij geven aan die roep gevolg.
Wat hier opvalt is dat het eerste wat Jezus in zijn leven 'doet' - we zijn in Markus nog maar op de eerste bladzijde - is anderen erbij vragen. Alleen gaat het niet. Ook bij Jezus niet. Want bij de dingen waar het in ons leven op aankomt heb je anderen nodig. Dan kun je niet zonder elkaar en zoek je elkaar op. Dus begint ook Jezus met het zoeken van mensen die met hem mee willen doen.
Vier vissers. Vier gewone mensen. Deze gewone vissers wil Jezus 'vissers van mensen' maken. Een merkwaardige uitdrukking: vissers van mensen. Je kunt het een woordspeling noemen: van deze vissers van vissen wil Jezus vissers van mensen maken.
In het licht van het verdere verhaal kun je ook zeggen dat het zoiets moet zijn als: mensen opvissen, uit de put halen, mensen bemoedigen en op weg helpen. Iets dergelijks. Vissers van mensen. 

Gids
Nu is het zo, dat deze ene uitdrukking ons als het ware al verwijst naar waar het bij Jezus meestal om gaat: mensen omhoog halen uit hun verdriet, mensen opbeuren uit hun ellende en hun gevoelens van machteloosheid en teleurstelling. Daarom wordt hij ook wel eens een gestalte van licht en liefde genoemd. Een gids op wie mensen zich oriënteren omdat in hem iets oplicht van waar het op aankomt in ons leven. Iets van God zelf. In hem zien we de diepte van het leven voor ons, maar ook de weg naar omhoog. Kortom: een gestalte van licht en liefde. Hij kon dit worden door de authentieke en creatieve manier waarop hij omging met de grote vragen van het leven. Vragen die hij niet verdrong, zoals vaak gebeurt, maar waar hij op inging. Daarom ook een oriëntatiepunt waarbij je niet bedrogen uitkomt. Dus een oriëntatiepunt dat onze problemen niet zo maar oplost, als sneeuw voor de zon. Iemand van lange adem. 

Gerechtigheid en humaniteit
Daarmee is tegelijkertijd ook iets gezegd over wat in onze tijd gerechtigheid is. En wel dit, dat gerechtigheid, humaniteit, een bezigheid is van lange adem. Een hardnekkig - samen!- volhouden en niet opgeven. Een je niet van de wijs laten brengen door commentatoren die in no-nonsensestijl op ons inpraten dat er nu eenmaal geen ijzer met handen gebroken kan worden en dat sructuren niet één, twee, drie veranderd kunnen worden. De wereld zit - helaas - ingewikkelder in elkaar dan we denken. Bekende stemmen in en buiten ons.
Hoewel Jezus dat ook wist heb ik hem dat nooit horen verkondigen. Hij was zich er heus wel van bewust dat één kaars in de duisternis het donker niet verdrijft. Maar hij wist ook dat één kaars in de duisternis het donker wel veel minder angstaanjagend maakt. Gerechtigheid is die stem horen en volgen en vervolgens diep ademhalen.Een vorm van spelen met lego. Zonder kant en klare beschrijving. 

© JOHAN BLAAUW

naar begin